Lord Mountbatten and Rajendra Prasad - 15-08-1947

Lord Mountbatten and Rajendra Prasad - 15-08-1947

Letter to Dr. Rajendra Prasad from Lord Mountbatten – 14-08-1947

 

Dear Dr. Rajendra Prasad,

 

I cannot leave my active participation in Cabinet work without writing a line to express my sincere appreciation of the loyal support you have given me as a Member of the Interim Government during my short period of Viceroyalty. No one could pretend that the Coalition Ministry was an easy partnership, particularly with partition looming so large in the background; but you and your colleagues made my task easy and thus proved yourselves true statesmen of whom your country can well be proud.

I shall look forward to the honour of being received by you as President of the Constituent Assembly tomorrow.

With this letter I am sending you a small informal photograph of myself in the hope that you will accept it as a souvenir of the historic time that we were colleagues together in the Cabinet.

All best wishes to you and the Dominion of India.

 

Yours Sincerely,

Mountbatten of Burma

 

Letter to Lord Mountbatten from Rajendra Prasad – 15-08-1947

 

Dear Lord Mountbatten,

Please accept my sincere thanks for the very kind and generous letter appreciating the work of the Interim Cabinet. I need hardly assure you that I have felt it a proud privilege to be associated with you, and although the position undergoes a change today, I am looking forward to serve the country under your guidance. We need sympathy and support and your great experience of men and affairs and especially your sympathetic understanding of our problems will be invaluable to us.

Let me also offer my grateful appreciation of the photograph which you have sent me and the kindly feeling behind the present. I will treasure it as a souvenir of our happy association in a most momentous period of our history.

 

Yours sincerely

Rajendra Prasad

President

 

Ref : CORRESPONDENCE AND SELECT DOCUMENTS - Dr. Rajendra Prasad
photo courtesy : photo division of india

sardar patel, sardar vallabhbhai patel, vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai patel in hindi, rashtriya ekta diwas, about sardar vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai, sardar vallabhbhai patel information, sardar vallabhbhai patel biography, the collected works of sardar vallabhbhai patel, sardar patel college, maniben patel

BRITISH RULE ENDS IN INDIA

BRITISH RULE ENDS IN INDIA

India Hails New Destiny

British Rule in India ended in a gread midnight celebration of roaring guns, temple bells, and fireworks reverberating through the teeming cities and villages of the new-born Dominions of India and Pakistan.

The Cabinet of the New Dominion of India was announced last night.

Pandit Nehru is Prime Minister of Foreign Affairs, and Minister for Scientific Research other Ministers include Sardar Patel - State Home Information and Broadcasting; Dr. Prasad Food and Agriculture; Sardar Baldev Singh Defence; Shanmukhan Chetty; Finance; Dr. Shyama Prasad Mukherjee Industries and Supplies; and C. H. Bhabha Commerce;

The Western Daily Press - 15-08-1947

sardar patel, sardar vallabhbhai patel, vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai patel in hindi, rashtriya ekta diwas, about sardar vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai, sardar vallabhbhai patel information, sardar vallabhbhai patel biography, the collected works of sardar vallabhbhai patel, sardar patel college, maniben patel, sardar vallabhbhai patel stadium, sardar bhai patel, sardar patel in hindi, vallabhbhai, bhai patel, vallabhbhai patel in hindi, sardar vallabhbhai patel in gujarati, sardar vallabhbhai patel information in hindi, sardar patel biography, vallabhbhai patel india,

NO IMPASSABLE BARRIERS

NO IMPASSABLE BARRIERS

Statement of policy governing the princely States, New Delhi, July 5, 1947

It was announced some days back that the Government of India had decided to set up a Department to conduct their relations with the States in matters of common concern. This Department has come into being today and the States have been informed to this effect. On this important occasion I have a few words to say to the Rulers of Indian States among whom I am happy to count many as my personal friends.

It is the lesson of history that it was owing to her politically-fragmented condition and our inability to make a united stand that India succumbed to successive waves of invaders. Our mutual conflicts and internecine quarrels and jealousies have in the past been the cause of our downfall and our falling victims to foreign domination a number of times. We cannot afford to fall into those errors or traps again. We are on the threshold of independence. It is true that we have not been able to preserve the unity of the country entirely unimpaired in the final stage. To the bitter disappointment and sorrow of many of us some parts have chosen to go out of India and to set up their own Government. But there can be no question that despite this separation a fundamental homogeneity of culture and sentiment reinforced by the compulsive logic of mutual interests would continue to govern us. Much more would this be the case with that vast majority of States which, owing to their geographical contiguity and indissoluble ties, economic, cultural and political, must continue to maintain relations of mutual friendship and co-operation with the rest of India. The safety and preservation of these States as well as of India demand unity and mutual cooperation between its different parts.

When the British established their rule in India, they evolved the doctrine of Paramountcy which established the supremacy of British interests. That doctrine has remained undefined to this day, but in its exercise there has undoubtedly been more subordination than co-operation. Outside the field of Paramountcy there has been a very wide scope in which relations between British India and the States have been regulated by enlightened mutual interests. Now that British rule is ending, the demand has been made that the States should regain their independence. In so far as Paramountcy embodied the submission of States to foreign will, I have every sympathy with this demand, but I do not think it can be their desire to utilise this freedom from domination in a manner which is injurious to the common interests of India or which militates against the ultimate Paramountcy of popular interests and welfare or which might result in the abandonment of that mutually useful relationship that has developed between British India and Indian States during the last century. This has been amply demonstrated by the fact that a great majority of Indian States has already come into the Constituent Assembly. To those who have not done so, I appeal that they should join now.

This country, with its institutions, is the proud heritage of the people who inhabit it. It is an accident that some live in the States and some in British India, but all alike partake of its culture and character. We are all knit together by bonds of blood and feeling no less than of self-interest. None can segregate us into segments; no impassable barriers can be set up between us. I suggest that it is therefore better for us to make laws sitting together as friends than to make treaties as aliens. I invite my friends, the Rulers of States and their people, to the councils of the Constituent Assembly in this spirit of friendliness and co-operation in a joint endeavour, inspired by common allegiance to our mother-land for the common good of us all.

There appears to be a great deal of misunderstanding about the attitude of the Congress towards the States. I should like to make it clear that it is not the desire of the Congress to interfere in any manner whatever with the domestic affairs of the States. They are no enemies of the Princely Order, but, on the other hand, they wish them and their people under this aegis all prosperity, contentment and happiness. Nor would it be my policy to conduct the relations of the new Department with the States in any manner which savours of the domination of one over the other; if there would be any domination, it would be that of our mutual interests and welfare. We have no ulterior motive or selfish interests to serve. Our common objective should be to understand each other’s point of view and come to decisions acceptable to all and in the best interests of the country. With this object, I propose to explore the possibility of associating with the administration of the new Department a Standing Committee representative of both the States and British India.

We are at a momentous stage in the history of India. By common endeavour we can raise the country to a new greatness while lack of unity will expose us to fresh calamities. I hope the Indian States will bear in mind that the alternative to co-operation in the general interest is anarchy and chaos which will overwhelm great and small in a common ruin if we are unable to act together in the minimum of common tasks. Let not the future generation curse us for having had the opportunity but having failed to turn it to our mutual advantage. Instead, let it be our proud privilege to leave a legacy of mutually beneficial relationship which would raise this sacred land to its proper place amongst the nations of the world and turn it into an abode of peace and prosperity.

16-07-1934 What did Sardar Patel tell the people of Mumbai about the government's challenge?

What did Sardar Patel tell the people of Mumbai about the government's challenge?

16th July 1934

जेल से छुटने के बाद रविवार की शाम कांग्रेस हाउस परिसर में सरदार वल्लभभाई पटेलने बंबई की जनता को, खासतौर से कांग्रेस सोशलिस्ट पार्टीके लोगो को, पहली बार पूरी गरमाहट के साथ उद्बबोधित किया कि आगामी कांग्रेस अधिवेशन को पूर्ण रूप से सफल बनाए और कांग्रेस कार्यकर्ताओ के बीच फूट न पडने दे।

आगे बढते हुए सरदार वल्लभभाई ने कहा कि जब वह जेल में थे तो अनेक राजनीतिक परिवर्तन हुए हैं, किंतु स्वाधीनता की लडाई जो एक बार शुरू हो गई है, वह तब तक कभी बंध नही होगी जब तक लक्ष्य प्राप्त नही हो जाता। यह जगजाहिर था कि वह परिषद में प्रवेश लेने के कट्टर विरोधी थे। किंतु अब जब कांग्रेसने इस कार्यक्रम के लिए निर्णय्ह ले लिया है तो वह इस निर्णय का पूरी निष्ठा के साथ पालन करेंगे। जो कदम कांग्रेस ने उठा लिया है, उसके बारे में अब प्रश्न करने से कोई लाभ नहीं है। लोग स्वयं ऐसी स्थिति पैदा करने के लिए जिम्मेदार है, जिसके कारण यह कदम उठाने की आवश्यकता पडी। यदि स्थिति भिन्न होती तो परिषद में प्रवेश की बात करने की कोई हिम्मत नही करता।

"अब विचार-वस्तु बिलकुल स्पष्ट था। चुनाव लडने का निर्णय कर लेने के बाद अब उनका यह कर्तव्य है कि वे यह सुनिश्चित करे कि विधानसभा पर अधिकर कर लेंगे। उनकि प्रतिष्ठा दांव पर थी। सरकारने एक चुनौति दी थी और कांग्रेस ने उसे स्वीकार किया था। वर्तमान समय यह विचार करने का नहीं था कि उन्होने सही कदम उठाया या गलत ! वोट देने के अपने अधिकार का पूरा-पूरा इस्तेमाल करेंं और यह सुनिश्चित करेंंकि अधिक से अधिक कांग्रेस जन विधानसभा में निर्वाचित होकर पहुंचे। तब मेरे पास आइए और मैं आपको रास्ता दिखाउंगा।

उन्होने दुहराया कि परिषद में प्रवेश के कार्यक्रम में जिन लोगो का विश्वास है, वे कांग्रेस में अपनी निष्ठा के कारण कांग्रेस प्रत्याशी का समर्थन करने के लिए बाध्य हैं। अपने इस कर्तव्य का पालन कर लेने के बाद वे सरदार के पास आ सकते है। तब वे उन्हें रास्ता दिखाएंगे।

आगामी चुनावों में कांग्रेस प्रत्याशी की सफलता या विफलता अत्याधिक महत्व रखती है। चुनावों में बहुमत न प्राप्त कर पाने का अर्थ सरकार की दमनकारी नीतियोंं और महात्मा गांधी के बंदीकरण का औचित्य समझा जाएगा"।

बोम्बे क्रोनिकल 

१६ जुलाई १९३४

संदर्भ : भारत विभाजन

sardar patel, sardar vallabhbhai patel, vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai patel in hindi, rashtriya ekta diwas, about sardar vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai, sardar vallabhbhai patel information, sardar vallabhbhai patel biography, the collected works of sardar vallabhbhai patel, sardar patel college, maniben patel, sardar vallabhbhai patel stadium, sardar bhai patel, sardar patel in hindi, vallabhbhai, bhai patel, vallabhbhai patel in hindi, sardar vallabhbhai patel in gujarati, sardar vallabhbhai patel information in hindi, sardar patel biography, vallabhbhai patel india, about vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai patel biography in hindi, sardar vallabhbhai patel in english, about sardar patel, about sardar vallabhbhai patel in english, vallabhbhai patel information, jhaverba patel, jhaverbhai patel, sv patel, sardar vallabhbhai patel information in english, sardar patel biography in hindi, sardar patel inter college, information about sardar vallabhbhai patel in hindi, sardar vallabh, sardar patel in gujarati, sardar patel bhavan, vallabhbhai patel information in hindi, sardar bhala bhai patel, vallabhbhai jhaverbhai patel, sardar balam bhai patel, sardar bhai, patel sardar, sardar bhai vallabh patel, sardar patel memorial, autobiography of sardar vallabhbhai patel, sardar patel information, vallabhbhai patel stadium, sardar sardar vallabhbhai patel, loh purush sardar vallabhbhai patel, biography of sardar vallabhbhai patel in english, iron man sardar vallabhbhai patel, vallabhbhai patel biography, sardar vallabhbhai patel information in gujarati, sardar patel stadium navrangpura, dr vallabhbhai patel, about vallabhbhai patel in hindi, sardar vallabhbhai patel ka, loh purush sardar patel, sardar patel smarak, svpimsr, vallabhbhai sardar patel, 31 october sardar patel, sardar ballav, sardar patel information in gujarati, patel vallabhbhai, balabhai patel, patel bhavan, sardar vallabhbhai commerce college, sardar vallabhbhai patel native place, vala bhai patel, sardar patel college padmarao nagar, biography on sardar vallabhbhai patel, information of vallabhbhai patel, sardar vallabhai patel in english, sir vallabhai patel, sardar vallabhbhai stadium, sardar vallabhbhai patel sardar vallabhbhai patel, national ekta diwas, sardar vallabhbhai patel about, information about sardar vallabhai patel, moti shahi mahal, information about sardar vallabhbhai patel in english, iron man sardar patel, book on sardar patel, national ekta day, about vallabhai patel, sardar patel information in hindi, sardar patel biography in gujarati, sardar valla, sardar patel autobiography, sir vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai patel hindi mai, balam bhai patel, about the sardar vallabhbhai patel, sp college padmarao nagar, information about vallabhbhai patel in hindi, vallabhbhai patel information in english, about sardar vallabhai patel in english, sardar vallabhbhai patel iron man of india, sardar patel logo, mother of sardar vallabhbhai patel, sardar ballav bhai patel college, about sardar vallabhbhai patel in gujarati, about sardar, sardar patel memorial karamsad, about of sardar vallabhbhai patel, sardar patel vallabhbhai, sardar vall, vallabhai patel information, vallabhbhai patel biography in hindi, about sardar patel in gujarati, vallabhbhai patel in hindi biography, sardar patel and nehru, information about sardar vallabhbhai patel in gujarati, sardar vallabhbhai patel in hindi information, freedom fighters sardar vallabhbhai patel, about sardar vallabhai patel in hindi, lauh purush sardar vallabhbhai patel, gandhi and sardar patel, navrangpura stadium, patel and nehru, some information about sardar vallabhbhai patel, all about sardar vallabhbhai patel, sardar vallabhai patel biography in hindi, sardar patel hostel, sardar patel trust, sardar wala bhai patel, sardar vallabhbhai patel medical college, sardar patel native place, sardar p, jawaharlal nehru and sardar patel, biography sardar vallabhbhai patel, sardar patel sardar patel, short biography of sardar vallabhbhai patel, information on vallabhbhai patel, patel inter college, sardar vallabhbhai patel full information, sardar vallabhbhai patel in sanskrit, sardar patel about, sardar vallabhbhai patel 31 october, sardar vallabhbhai patel patel, sardar vallabhbhai patel in, shri sardar vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai patel ppt, sardar patel information in english, autobiography of sardar vallabhbhai patel in hindi, sardar bhai vallabh bhai patel, iron man patel, vallabhai patel biography in hindi, sardar patel iron man of india, sardar vallabhbhai patel biography in gujarati, sardar vallabhai patel information in english, about national unity day, sardar bulb bhai patel, sardar ballav patel, sardar sardar patel, dahyabhai vallabhbhai patel, sardar vallabhbhai patel in bengali, sardar patel hd, sardar vallabhbhai patel in hindi language, vallabhbhai patel vallabhbhai patel, about sardar patel in english, shree sardar, native place of sardar vallabhbhai patel, 31 oct sardar vallabhbhai patel, sardar patel biography in english, sardar patel painting, about sardar sardar vallabhbhai patel, gandhi letter to sardar patel, sardar patel college hilsa, sardar patel result, biography of sardar vallabh bhai patel, about sardar vallabhbhai, sardar vallabhai patel biography in english, sardar patel house karamsad, sardar vallabhbhai patel short biography

12-June-1928 Bardoli Diwas - બારડોલી દિન

12-June-1928 Bardoli Diwas - બારડોલી દિન

વલ્લભભાઈએ અમદાવાદ મ્યુનિસિપાલિટીના પ્રમુખપદને છોડીને સત્યાગ્રહમાં ઝંપલાવ્યું

મકોટી ગામનાં ભીખીબહેને સૌપ્રથમ કહ્યું, ‘વલ્લભભાઈ, આજથી તમે અમારા સરદાર.’

સરદાર પોતાની ગામઠી શૈલીમાં એવાં ભાષણ કરતા હતા કે મડદાં પણ બેઠાં થઈ જાય

દેશભરનો પ્રવાસ કરતા સરદાર પટેલમાં રાજાજીને લોકમાન્ય ટિળકનાં દર્શન થવા લાગ્યાં

મહાભારતનું યુધ્ધ થયું તે પણ ૧૮ દિવસમાં પુરુ થયેલ, પરંતુ બારડોલીના લોકોએ કે જેઓએ ક્યારેય લડવા માટે લાકડી પણ  ઉગામી નહોતી, તેમણે ચાર ચાર મહીનાથી બ્રિટિશ સરકારને હંફાવી ઐતિહાસિક જીત ખેડુતોએ મેળવી તેનો અમુલ્ય વારસો ભવિષ્યની પ્રજા માટે રાખી જશે.

ચાર માસમાં તો બારડોલી અને તેના લોકો ન ધાર્યુ હોય તેવા પ્રસિધ્ધ માત્ર ગુજરાતમાં જ નહી પરંતુ સમગ્ર દેશમાં થઈ ગયા. તેઓ પ્રસિધ્ધ થયા તેનું તેમને ખ્યાલ જ નહોતો અને કદાચ આ કારણ તેમના સત્યાગ્રહને શોભાવનાર હતી અને તેઓ જો પ્રસિધ્ધિ માટે સત્યાગ્રહ કર્યો હોત તો આ લડાઈ ક્યારનીય સમેટાઈ ગયી હોત. તારીખ ૧૨ જુન ૧૯૨૮ના રોજ બારડોલી દિન તરીકે આખા દેશમાં  ઊજવવામાં આવ્યો. ગુજરાતના સેકડો ગામમાં તો જાણે દિવાળી ઉજવાતી હોય તેમ આ દિવસની ઉજવણી થઈ. બારડોલીના સત્યાગ્રહીઓએ ૨૪ કલાકના ઉપવાસ કર્યા અને પ્રાર્થના સભાઓ કરી. મુંબઈના યુવકોનો તો ઉત્સાહ જ અનેરો હતો. તેમણે ઘેર ઘેર જઈ ઉઘરાણા કર્યા અને સરદાર સાહેબ મુંબઈ આવે ત્યારે તેમને ભેટ ધરવાની આલિશાન તૈયારીઓ કરી.

સત્યાગ્રહ માટે ફંડ તો બારડોલી આવતું જ હતુ પરંતુ નવજીવન અને યંગ ઈંડિયાની ઓફીસે પણ ફંડ આવતા ગયા, આ ફંડ ફક્ત ભારતમાંથી જ નહી પરંતુ દેશ વિદેશમાં જેવા કે બેલ્જિયમ, ફ્રાંસ, જાપાન, ન્યુઝીલેંડ, ચીન, ફીજી વગેરે દેશોમાંથી પણ આવતા હતા. દક્ષિણ આફ્રિકાથી આવતું ફંડ તો જાણે બારડોલીનું જ ગણાય.

અમદાવાદના મજુર મંડળે આ લડતમાં પુરેપુરો રસ લીધો અને ગરીબ મજુરોએ એક એક આનાની રસીદો કાઢી, મહામહેનતે બચાવેલા પોતાના પરસેવાના પૈસા એક એક આનામાંથી દોઢ હજાર જેટલી રકમ ફંડ મોકલ્યા. સુપા ગુરુકુળના બ્રહ્મચારીઓએ તો કેટલાય દિવસ સુધી ધી દુધનો ત્યાગ કર્યો અને મજુરી કરી પાંસઠ રુપિયા આપ્યા. બંગાળના અભય આશ્રામના કાર્યાકર્તાઓએ શાકભાજીનો ત્યાગ કરી પોતાની નાનકડી રકમ મોકલી. ચોર્યાસી તાલુકાના ખેડુતોએ વાંઝ ખાતે ખુબ મોટી પરિષદ ભરી વલ્લભભાઈને લગભગ અઢી હજાર રુપિયા આપ્યા અને જાહેર કર્યુ કે મહેસૂલ તો અમે પરાણે ભર્યુ કારણ કે તે સમયે અમે સત્યાગ્રહ માટે તૈયાર નહોતા.

વલ્લભભાઈ એ “બારડોલી દિન” દિવસે બારડોલીમાં ભાષણ કર્યુ તે ભાષણમાં સરકારે ખાલસા કરેલ જમીનોની ખરીદદારી કરનાર જમીનદારોને આકરા શબ્દોમાં કહ્યું

“કોઈ પણ ખેડુત કે સાહુકારની એક ચાસ પણ જમીન જ્યાં સુધી ખાલસા થયેલ હશે ત્યાં સુધી આ લડતનો અંત નહી આવે અને હજારો ખેડુતો તેના ઉપર પોતાના માથા આપશે, એ કાંઈ ધર્મરાજાનો લુંટાતો ગોળ નથી કે ભરુચ જઈ એક ઘાસલેટવાળા પારસીને લાવ્યા કે જે જેમ ફાવે તેમ લુંટ મારી શકે. આ જાહેર સભામાંથી ચેતવણી આપુ છું કે આ જમીન રાખતા પહેલાં પુરતો વિચાર કરજો. ખેડુતોનું લોહી પીવા આવવાનું છે, ને તેમ કરનારનો ઈન્સાફ પણ પ્રભુ આ જીંદગીમાં કેવો કરે તે ન ભુલજો. આ મફતમાં જમીન લેવા આવનારાની પેલા નાળિયેરના લોભિયા બ્રાહ્મણની જેવી દશા થઈ હતી તેવી થવાની છે એ ખચીત માનજો.”

બારડોલીના ઘણા લોકો સરદારને મળ્યા પણ નહોતા પરંતુ તેઓના દિલમાં સરદાર પ્રત્યે આદર અને વિશ્વાસ દર્શાવતો એક પ્રસંગ મહાદેવભાઈ દેસાઈએ સુંદર રીતે આલેખ્યો છે.

એક સમયે જપ્તીના એક અધિકારીએ તેના માણસોને આદેશ આપ્યો કે તે ગામને ઘેરો ઘેરે. દેખીતી રીતે તે એક જ મકાન હતું, પરંતુ ખરેખર, તે એક આખી શેરી હતી જેને ઘેરી લેવામાં આવી હતી, કારણ કે ઘરની સામે સશસ્ત્ર પોલીસ કર્મચારીઓ એક સર્કલ ઇન્સ્પેક્ટર અને પાછળના દરવાજા પર રક્ષક બનેલા બે પઠાણ કોઈપણ દરવાજાને પછાડીને અંદર ખોલવા તૈયાર હતા. આ માણસો ત્યાં સવારે ૨ વાગ્યે તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા અને અમે સ્થળની મુલાકાત લીધાં ત્યાં સુધી સાંજના ૬ વાગ્યા સુધી ત્યાં હતા. આ ઘર લગભગ ૭૫ વર્ષના વૃદ્ધ સરકારી પેન્શનરનું હતું. તેમણે સત્યાગ્રહના પ્રતિજ્ઞાપત્ર પર સહી પણ કરી ન હતી. પરંતુ અધિકારીએ વિચાર્યું કે કેદીને મજબૂર કરવાની શ્રેષ્ઠ રીત એ છે કે તેના ઘરને ઘેરા હેઠળ રાખવું. વૃદ્ધાની પત્ની ઘરની બારી પર એક બારી પાસે બેઠેલી હતી, હાથમાં ગુલાબ અને રામનું  નામ જપન કરતી હતી. 'મને આશા છે કે વૃદ્ધ માતા, તમે ડરશો નહીં,' સરદારને તેના ઘરની બહારથી પૂછ્યું. 'જ્યારે તમે અમારી રક્ષા કરવા માટે હોવ ત્યારે મારે કેમ ડરવું જોઈએ?' તેણીએ જવાબ આપ્યો. 'હું નહીં, રામ,' સરદારે તેને સુધારતા કહ્યું, 'રામ ભગવાન દયાળુ છે,' તેણીએ સંમતિ આપતા કહ્યું. 'પણ તમને તમારા દરવાજા પર આ પઠાણ અને પોલીસકર્મી કેવી ગમશે?' અમને એક પૂછ્યું. 'તેમનું ખૂબ સ્વાગત છે. પણ જો તેઓ ન હોત તો સરદારે મારા ઘર પર કૃપા કરી ન હોત.'

કોઈ હતાશાના શબ્દો ન હતા, કે કોઈ ગુસ્સો નથી, તેમ છતાં વૃદ્ધ સ્ત્રી તે પંદર કલાકથી ઘરની બહાર જઇ શક્યા ન હતા!

બારડોલી દિન જેમ જેમ નજીક આવતો ગયો તેમ તેમ લોકોમાં લડતનો જુસ્સો રગેરગમાં ઉતરી ગયો હતો. સરદારે બારડોલી દિન પ્રસંગે કહ્યુ

“આજે હવે કુદરતમાં હવા બદલાતી ચાલી છે. આ પહેલાં ચૈત્રવૈશાખનો સખત તાપ હતો, ખુબ ઉકળાટ હતો, છેવટ ગાજવીજ થઈ કડાકા થયા, અને પરિણામે અમૃતવૃષ્ટિ થવા લાગી છે. સરકારે પણ ખુબ તાપ કર્યો, પ્રજાને અત્યંત ઉકળાટ કરાવ્યો. પણ કુદરતની પેથે તેમાંથી  અમૃતને બદલે ઝેર વરસે તોયે એ ઝેરને અમૃત ગણી ગળી જવાની આપણને ઈશ્વર તાકાત આપે એવી પ્રાર્થાના કરવાને આપણે ભેગા થયા છીએ.”

bardoli satyagraha, why was bardoli satyagraha organised in 1928, bardoli satyagraha main leader,bardoli is famous for, kheda satyagraha,  bardoli satyagraha questions, second bardoli of india, major demand of bardoli satyagraha, bardoli satyagraha gktoday, bardoli satyagraha in hindi,bardoli satyagraha reason, major demand of bardoli satyagraha, bardoli satyagraha questions, ahmedabad satyagraha,bardoli is famous for, बारडोली सत्याग्रह, બારડોલી સત્યાગ્રહ

Tribhuvan Das Patel - Founder of Amul

Tribhuvan Das Patel - Founder of Amul

ત્રિભુવનદાસ પટેલ – અમુલડેરીના સ્વપ્નદ્રષ્ટા અને ખેડા દૂધ ઉત્પાદક મંડળી લીમિટેડના સ્થાપક પિતા

વિશ્વભરમાં આજે જેનું નામ પ્રચલિત બન્યુ છે અને અમુલ મોડેલ તરીકે સમગ્ર ભારતમાં જેનો સ્વીકાર કરવામાં આવ્યો છે તે અમુલ ડેરીના સ્વપ્નદ્રષ્ટા ત્રિભુવનદાસ પટેલનો જન્મ આણંદમાં ૨૨-૧૦-૧૯૦૩માં પિતા કિશીભાઈ પટેલને ત્યાં થયો. સહકારી મંડળીઓ એક સાથે કેવી રીતે કાર્ય કરી શકે અને નાના નાના પશુપાલકો તથા સ્ત્રીઓ આત્મનિર્ભર બની શકે તેનું એક માત્ર મોડલ અમુલ ડેરી ભારતને ભેટમાં મળ્યું અને વિશ્વભરમાં આજે એક માત્ર સહકારી સંસ્થા બની.

ગુજરાત વિદ્યાપીઠમાં વિધ્યાજીવનમાં જ તેઓ ગાંધીજી અને સરદાર વલ્લભભાઈના વિચારોથી પ્રભાવિત થઈ આઝાદીની ચળવળમાં જોડાયા. પરિણામે ઈ.સ. ૧૯૩૦માં મીઠાના સત્યાગ્રહ નિમિત્તે અને ઈ.સ. ૧૯૪૦-૪૧માં સત્યાગ્રહ માટે તેમણે જેલવાસ પણ ભોગવવો પડ્યો હતો. વલ્લભભાઈ પટેલના માર્ગદર્શન હેઠળ ઈ.સ. ૧૯૪૦માં ખેડા જિલ્લાના ખેડુતો સાથે મળી સહકારી મંડળીની સ્થાપના કરી. તે સમયે ખેડુતો પાસેથી ખુબ ઓછા ભાવે દુધ ખરીદીને મુંબઈમાં ઊંચા દામે દુધ વેચતી “પોલસન” કંપનીથી ખેડુતો ત્રાસેલા હતા. બધાએ ભેગા મળી “ખેડા જીલ્લા દુધ ઉત્પાદક સહકારી મંડળી લિમિટેડ”ની શરુઆત કરી. ઈ.સ. ૧૯૫૦થી ડો. વર્ગીસ કુરિયનનો સાથ મળતા બન્નેની જુગલબંધી જામી અને અમુલ ડેરીનો વિકાસ હરણફાળે વિસ્તર્યો.

સહકારી મંડળીની સ્થાપના અંગેના વિચારબીજનું વાવેતર કરનાર સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ હતા; તેના સ્વપ્નદ્રષ્ટા હતા ત્રિભુવનદાસ પટેલ અને તે સ્વપ્નના શિલ્પી હતા ડો. વર્ગીસ કુરિયન.

ત્રિભુવનદાસ પટેલને કોમ્યુનિટી લીડરશીપ માટે ફીલીપાઈંસનો રેમન મેગ્સેસે અવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો, ૨૮-૦૪-૧૯૬૪માં ભારત સરકાર તરફથી પદ્મભુષણ અવોર્ડ અપવામાં આવ્યો. ૧૯૭૧માં અમુલ ડેરીના અધ્યક્ષ સ્થાનેથી સ્વૈચ્છિક નિવૃત્તિ લીધી ત્યારે પ્રચંડ લોકાદર સાંપડ્યો. દરેક સભ્યોએ પોતાની ઈચ્છાથી એક એક રુપિયો એકત્ર કરી છ લાખ એંશી હજાર રૂપિયાની ભેટ કરી આ રકમ ત્રિભુવનદાસ પટેલે તેમના પત્ની મણીબેન સાથે ત્રિભુવનદાસ ફાઉંડેશનની શરૂઆત કરી અને આ ફાઉંડેશન આજે પણ સ્ત્રીઓ, બાળકોના સ્વાસ્થની તેમજ પશુચિકિત્સાની સેવાનો લાભ છસોથી પણ વધુ ગામને મળી રહ્યો છે.

ગુજરાત સરકાર દ્વારા ધોરણ ૧૦માં એક અધ્યાય પણ ભણાવવામાં આવી રહ્યો છે. 

રાષ્ટ્રપતિ બનવા સૂચન કરાતો બસંત કુમાર દાસનો પત્ર - What was Sardar Patel's reply to Basant Kumar Das's letter

રાષ્ટ્રપતિ બનવા સૂચન કરતો બસંત કુમાર દાસના પત્રનો વળતો જવાબ સરદાર પટેલે શું આપ્યો?

Basanta Kumar Das (Member of Parliament - 1952) - Son of late Shri Indra Narayan Das

ભારતના રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે શ્રી બસંત કુમાર દાસના સુચન કરતો પત્ર સરદાર સાહેબને મળ્યો ત્યારે તેમણે જે વળતો જવાબ આપ્યો તે સાચે જ સમજવા જેવો અને આઝાદીના સમયના રાષ્ટ્રપુરુષોને પરિપક્વતા અને એક બીજા પ્રત્યેની લાગણી દર્શાવે છે. 

આ પત્રમાં સરદાર પટેલે ૨૭-૧૨-૧૯૪૯ના રોજ પત્ર દ્વારા જણાવ્યુંં કે  : 

તમારો પત્ર મળ્યો (આ પત્ર શોધવાની ખુબ પ્રયત્ન કર્યો પરંતુ મળ્યો નથી) તમે જે ભાવનાઓ વ્યકત કરી તે મારા અંતરઆત્માને સ્પર્શી છે. 

ભારતીય પ્રતિનિધિના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ બનવાનું સન્માન મારા પોતાના કરતા મોટા ગજાના બીજા માટે અનામત રહેવુ જોઈએ.જેમને જે પદ સોંપેલ છે તેમા દેશની સેવા કરવામાં દરેક વ્યકિતએ સંતોષ રાખવો જોઈએ અને જ્યાં તે પોતાનું શ્રેષ્ઠ કાર્ય કરી શકે.  હું મારી સાથે તદ્દન સંતોષ છું.  

હું આશા રાખું છું કે, આ સંજોગોમાં તમે મને નામાંકિત કરવાનો વિચાર છોડી દેશો.

અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે આઝાદી પછી ભારતના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ બનવા માટે સી. રાજગોપાલાચારી (રાજાજી) અને ડો. રાજેંદ્રપ્રસાદ નામાંકિત થયેલ હતા અને સરદાર સાહેબ જે મોટા ગજાના બીજાની વાત પત્રમાં કરતા હતા તે આ બન્ને રાજપુરુષો માટે જ હતું. આમ સરદાર પટેલે તો પ્રધાનમત્રી પદ જ નહી રાષ્ટ્રપતિ પદની પણ લાલસા રાખી ન હતી અને આ પત્રમાં તેમની વિનમ્ર્તાની સાથે સાથે પોતે જે કાર્ય કરી રહ્યા છે તેનો પુર્ણ સંતોષ પણ છે તેવું પણ સુચન કરી રહ્યા છે. 

આ પત્ર વી. શંકરના સીલેક્ટેડ પત્રો ૧૯૪૫-૧૯૫૦ના ભાગ ૨ માં નોંધ થયેલ છે. 

Chronology of Sardar Patel's Jail Term

Chronology of Sardar Patel's Jail Term

• Sardar Patel was arrested on 7th March 1930 and released on 26th June 1930 - (approx 111 Days)

• On 1st July 1930 he was arrested when he joined a procession of Tilak Jayanti at Azad Maidan, Mumbai and sent him at Yarvada Jail and released on 1st November 1930. After that again he was arrested during December 1930 and released on 25th January 1931 - (approx 208 Days)

• On 4th January 1932 to 14th July 1934 again he was arrested for 16 Months, during this period of Jail he got news about LadBa's Death in Month of November 1932 and On 1st August 1933 after arrest of Gandhiji, Sardar was sent to Nasik Jail. On 7th November 1933 Sardar Patel got news about death of his elder brother Vithalbhai Patel (died on 22nd October 1933).

• On 17th October 1940 he was arrested for Participating in Individual Satyagraha and again he was arrested on 18th November 1940 from Ahmedabad and released on 20th August 1941 - (approx 276 Days)

• He was arrested on 9th August 1942 from Ahmednagar Fort and released on 15th June 1945. - (approx 1040)

Total Approx Days in Jail - 2557

સરદાર પટેલ નો જેલવાસ નો ઘટનાક્રમ

• ૭ માર્ચ ૧૯૩૦ ના રોજ રાસ ગામે થી તેમની ધરપકડ કરવામાં આવી અને ૨૬ જુન ૧૯૩૦ – (૧૧૧ દિવસ)

• ૧ જુલાઈ ૧૯૩૦ ના રોજ તિલક જયંતિના કાર્યક્રમ સમયે આઝાદ મેદાન, મુંબઈથી તેમની ધરપકડ કરાઈ નજરબંધ કરાયા અને યરવડા જેલ મોકલવામાં આવ્યા ૧ નવેમ્બર ૧૯૩૦ ના રોજ તેમને છોડી મુકાયા, ત્યારબાદ ફરી ડિસેમ્બર ૧૯૩૦ માસ દરમ્યાન ફરી ધરપકડ કરાઈ અને ૨૫ જાન્યુઆરી ૧૯૩૧ના રોજ મુક્ત કરાયા – આશરે (૨૦૮ દિવસ)

• ૪ જાન્યુઆરી ૧૯૩૨- ૧૪ જુલાઈ ૧૯૩૪ દરમ્યાન તેમને ૧૬ મહીના માટે ફરી યરવડા મોકલવામાં આવ્યા અને આ દરમ્યાન નવેમ્બર ૧૯૩૨ દરમ્યાન તેમના માતા લાડબાના અવસાનના સમાચાર પણ તેમને જેલવાસ દરમ્યાન મળેલ અને ૧ ઓગષ્ટ ૧૯૩૩ના રોજ ગાંધીજીને કેદ કર્યા બાદ સરદારને નાસીક જેલમાં મોકલવમાં આવ્યા. ૭ નવેમ્બર ૧૯૩૩ ના રોજ સરદાર પટેલને જેલમાં જણાવવામાં આવ્યુ કે તેમના મોટા ભાઈ વિઠ્ઠલભાઈનુ અવસાન ૨૨ ઓક્ટોબર ૧૯૩૩ના રોજ થયુ છે. (નરહરી પરીખ – ભાગ ૨ – પાન ૧૯૨) - (આશરે ૯૨૨ દિવસ)

• ૧૭ ઓક્ટોબર ૧૯૪૦ના રોજ વ્યક્તિગત સત્યાગ્રહમાં ભાગ લેવા જતી વખતે તેમની અટકાયત કરવામાં આવી, ત્યારબાદ ૧૭ નવેમ્બર ૧૯૪૦ થી ૨૦ ઓગષ્ટ ૧૯૪૧ માટ તેમને ફરી વાર અમદાવાદથી કેદ કરવામાં આવ્યા (આશરે ૨૭૬ દિવસ)

• ૯ ઓગષ્ટ ૧૯૪૨ના રોજ તેમને અહમદનગર કિલ્લામાં નજરબંધ કરી  કેદ કરવામાં આવ્યા અને ૧૫ જુન ૧૯૪૫ના રોજ મુક્ત કરવામાં આવ્યા (૧૦૪૦ દિવસ)

કુલ જેલવાસના દિવસો : ૨૫૫૭

Mahatma reported Sardar Patel : Like an Arab Horse!

Mahatma reported Sardar Patel : Like an Arab Horse!

Sardar Patel completely identified himself with Gandhiji by taking to his ways. Even when he happened to be very fond of tea, he gave it up much to the surprise of Mahadev Desai, whom he told:

How could I take tea here with Bapu? I have made up my mind to eat what he eats: have given up rice, decided to eat boiled spinach and take milk and bread twice a day.

And the Sardar’s day would begin with Gandhiji at a quarter to four every morning with prayers, when Bapu would make poor Vallabhbhai say Sanskrit Shlokas! His knowledge of the language being practically nil, his pronunciation could not but often be atrocious. That did not deter the Sardar. At 57 he started learning Sanskrit, of which the Mahatma reported:

Vallabhbhai is racing like an Arab Horse! The Sanskrit book seldom leaves his hands. Never could I have entertained such a hope from him!

Every Sunday, Gandhiji used to receive his mail from the ashram. The Sardar had named it “Homeward Mail Day.” It was assigned to him by Bapu to make envelopes from brown wrappers. And Gandhiji could not help admiring Vallabhbhai’s skill at cutting them to the right size straight with a pair of scissors without first marking any outlines. One day a number of issues of a journal, Knowledge, came printed on a large sheet of paper. The Sardar cut them and sewed them into a book, and told Bapu:

It may be worth reading! But what shall we do when our knowledge increases?

And, referring to the one entitled “Don’t Burn a Light”, he made everyone laugh with his remark: “Yes, this must have been written under a lamp light!”

Sardar Patel possessed such humour from his school days at Nadiad in Gujarat, or may be even earlier. Once one of his teachers stood for the municipal elections. His wealthy opponent unwisely declare that if he were defeated, he would get his moustache shaved off! In sheer fun Vallabhbhai accepted the challenge, determined to save his poor teacher’s honour and prestige. Though himself a schoolboy, he put his friends on the job and helped his teacher win. And he did not lose the opportunity of leading a procession of some 50 boys-and a barber too! To the defeated candidate’s house to demand of him “to carry out his part of bargain”

Even when his firmness reflected a different characteristic of his, Sardar Patel’s humbleness and magnanimity are confirmed by his close associates. He never stood on personal prestige. There are numerous instances of his willingness to apologise if he was in the wrong. Far from rendering him weak and ineffective, such a quality rather build his strength by earning for him the abiding loyalty of his co-workers. On his part, he put implicit faith in them, would bear with them in both fair and foul weather, and even look after them, and their families too, as if like a father, when at his command they courted imprisonment.

In 1927 when Gujarat had terrible floods, Vallabhbhai’s volunteers carried out his orders at considerable risk to their life, when some of them swam across deep water to reach marooned villages with essential supplies. His “alertness and organising ability” won praise from official quarters. Gandhiji wrote:

Vallabhbhai is a seasoned soldier and he has no other occupation than that of service. He has got an efficient agency of workers under him.

Even the Viceroy acknowledge:

From what I have seen and heard I am satisfied that, if the volunteers of the Gujarat Provincial Congress committee had not arrived in the flood- affected areas in time, the loss of life, instead of being negligible, would have been very heavy…

The Government wanted to confer titles on Vallabhbhai and his colleagues, which he politely refused by saying”

Their delight is in doing service to the people, and they are not anxious for publicity or fame.

Sardar Shatabdi Smarak Granth : Jashwant Shekhadivala - Speech Balraj Krishna